بتن اکسپوز یا نما بتن

بتن اکسپوز یا بتن ‌نما، نوعی از بتن است که به عنوان سطح تمام شده کار استفاده میشود و روی آن (برای مدتی یا همیشه) پوشانده نمیشود، به همین خاطر باید در انتخاب بتنی با کیفیت و طرح اختلاط مناسب‌تر دقت نمود، زیرا قرار است که نمای کار باشد. به عبارتی در در اکثر ساختمان های بتنی که دارای تیر وستون از نوع بتن مسلح هستند بعد از اتمام کار برای زیبایی و و همچنین محافظت سطح رویه بتن از عوامل جوی یک سری پوشش هایی به عنوان نما از جنس سنگ و … بر روی سطح خارجی بتن که در تماس با محیط اطراف است قرار می گیرد این در حالی است که بتن اکسپوز یا نما در واقع خود، نمای ساختمان هستند.

 بتن اکسپوز امروزه به عنوان یکی از مهم ترین اشکال نما سازی در سازه های مدرن میباشد. هیچ یک از متریالهای نماسازی نمی توانند تا این حد کاربردی و متنوع و انطباق پذبر باشند، بنابراین از بتن اکسپوز جهت اجرای هر نما با هر شکل و طراحی می توان استفاده کرد و تمام اشکال و نقوش مورد نظر را با استفاده از سیستم قالب های موجود و به شکلی مقرون به صرفه و اقتصادی می توان بر بدنه سازه ایجاد کرد.

برای مطالعه بیشتر : افزودنی های لازم برای بتن ریزی در شرایط آب و هوایی گرم

ساختار بتن اکسپوز

تهیه طرح اختلاط بتن از الزامات یک پروژه بتنی در کارگاه است. تهیه طرح مخلوط بتن روش های گوناگونی دارد. به طور کلی الزام خاصی در تهیه طرح اختلاط بتن وجود ندارد و بسته به شرایط منطقه می توان از طرح های گوناگونی بهره برد. در هر صورت طرح اختلاط بتن عملیاتی است فنی_محاسباتی، هنرمندانه، آزمایشگاهی و کارگاهی که تجربه اشخاص، بسیار در آن تاثیر دارد. اما به دلیل ایجاد وحدت رویه روند مشخصی به کار گرفته می شود.

بتن تشکیل شده است از مجموعه ای از ذرات و دانه های پراکنده که به وسیله ماده چسباننده، سنگ گونه و یکپارچه می شود. دانه ها و ذراتی که اسکلت بتن را تشکیل می دهند aggregate نام دارند که اصطلاحا همان سنگدانه یا مصالح مصرفی می باشند. خمیر سیمان پرتلند، یا خمیر سیمان های غیر پرتلند، چسب های گچی، آهکی، قیری،گوگردی و پلیمری، از انواع چسب بتن هستند.

هر آنچه باید بدانید : محصولات فوق روان کننده بتن

روش های ساخت بتن اکسپوز

از دو روش جهت ساخت بتن اکسپوز می توان استفاده کرد و تنها تفاوت این دو روش، قالب بندی در اجرای بتن اکسپوز است. قالب گذاری با ابعاد و اندازه دلخواه، به طراح کمک می کند تا ایده ها و طرح های مدنظر خود را به راحتی جامه عمل بپوشاند. البته در بسیاری از طراحی ها، از بتن اکسپوز پیش ساخته هم استفاده می شود که دارای ابعاد، اشکال و محصولات متنوعی هستند.

1-روش قالبی:

در این روش الگوی اصلی سطح مورد پوشش، توسط مهندسین معمار و سازه مشخص شده و سپس قالب های مناسب تهیه شده و قالب گذاری می شوند. قبل از این که بتن ریزی صورت گیرد، قالب ها بسته می شوند و فشار اعمالی به هر کدام از آن ها، توسط مهندسین محاسبه شده و با توجه به حجم بتنی که باید تحمل کند، عملیات استحکام و پشتیبانی از سازه صورت گرفته و در انتها بتن ریزی انجام می شود.

طرح قالب های بتن و یا قالب های آماده بایستی دارای ویژگی های زیر باشد:

•    استحکام کافی برای نگهداری بتن را داشته باشد
•    در اثر فشارهای وارده مقاوم باشد
•    هنگام بتن ریزی از فرم اصلی خارج نشده و اصطلاحا شکم ندهد

هر یک از بخش های اصلی یک قالب را می توان به عنوان یک تیر تحلیل نمود و به طرح و محاسبه بارهای وارد بر هر یک از قسمت های اصلی قالب نمود. در این راستا بایستی حد اکثر ممان، برش و خمشی که وارد می شود را محاسبه نمود و سپس به محاسبه بارهای کششی و فشارهای وارد بر قطعات تقویتی عمودی و تیر های نگه دارنده خارجی، اندازه لازم آنها را محاسبه نمود.

2-روش بالارو (بالارونده) یا مرحله ای:

بتن اکسپوز در مراحل مختلفی به صورت پلکانی ایجاد می شود. طرح کلی به قسمت های مختلفی تقسیم می شود و از قسمت های پایینی بتن ریزی انجام می شود و پس از خشک شدن بتن، قالب جدا می گردد و به قسمت بالاتر منتقل می شود تا بتن ریزی انجام شود. به همین صورت ادامه سطح با بتن اکسپوز، پوشانده می شود.

از مزایای استفاده از این روش قالب بندی که معمولا برای دیوار های بلند استفاده می شود، این است که به تعداد دفعات بیشتری می توان از قالب استفاده کرد و سرعت عمل آن نیز بیشتر می باشد. در نخستین مرتبه استفاده از این قالب دو دیواره قالب با تکیه به پا خور بتنی (رامکا) به صورت معکوس قرار می گیرد. پس از اینکه بتن ریزی انجام شد و بتن سخت شد، قسمت های داخلی قالب را تا حد نهایی بتن ریزی شده بالا می برند و پس از محکم کردن آن، بخش دوم بتن ریزی دیوار را به همین ترتیب و تا پایان کار ادامه می دهند.

مزایای بتن اکسپوز

متریال اصلی در ساختار پنل‌های پیش ساخته بتنی ماسه و خمیر سیمان می‌باشد؛ برخورداری از زیبایی، دوام و استحکام بالا از اولین مزایای بتن اکسپوز محسوب می‌شود. اگر برای نمای خارجی ساختمان خود به دنبال زیبایی، کیفیت، مقاومت و دوام هستید که حتی پس از سال‌ها نیز همان زیبایی و تمیزی اولیه ی خود را داشته باشد، پیشنهاد ما استفاده از بتن اکسپوز می‌باشد.

از جمله مزایای دیگر بتن نما یا بتن معماری سازگاری با انواع آب و هوا و شرایط جوی مختلف است. شاید کمتر ماده‌ای پیدا کنید که هم برای نقاط مرطوب و پر باران مناسب باشد، هم برای آب و هوای گرم و خشک و مناطقی که دارای سرمای شدید هستند. مزیت بتن اکسپوز این است که در شرایط آب و هوایی مختلف و در تمام فصول سال امکان پیاده سازی آن وجود دارد.

مزیت دیگر بتن اکسپوز مقاومت آن در برابر رطوبت، آب و یخ زدگی است که موجب شده است تا برای استفاده در کف استخرها و کف سازی معابر به یکی از بهترین گزینه‌ها تبدیل شود. برخورداری از مقاومت بسیار بالا در برابر نوسانات دمایی و عوامل فیزیکی، شیمیایی و طبیعی، از جمله مزایای بتن اکسپوز به شمار می‌آید.

هر آنچه باید بدانید : اثرات میکروسیلیس بر روی خواص بتن

معایب بتن اکسپوز چیست؟

بتن اکسپوز مانند هر مصالح ساختمانی دیگر در کنار مزایای فراوانی که دارد، می‌تواند معایبی نیز داشته باشد. هر چند این معایب در برابر نقاط قوت و مزایای بتن اکسپوز قابل چشم‌پوشی است، اما خوب است آنها را نیز بدانیم. در استفاده از پنل‌های بتنی در معماری وطراحی داخلی باید ترکیب رنگ‌ها را مد نظر قرار داد. استفاده زیاد از بتن اکسپوز با رنگ طبیعی ممکن است حس سردی و خشکی را در محیط القا کند. البته این مشکل با کمک مشاورین و متخصصین این حوزه قابل رفع می‌باشد.

هر آنچه باید بدانید : تفاوت شاتکریت تر و خشک